Çok fazla akademik/makale tarzı bir dil kullanmasam bile diğer ülkelerde Trans ve İnterseks bireylere sağlanan “cinsiyet hakları” hakkında bir derleme yapma İHTİYACI hissettim. En azından evrensel olarak hangi haklara ulaşmayı kendimize hedef olarak koymalıyız, aslında anayasaya sadece cinsiyet kimliği yazdırmak yeterli midir? Ya da Türkiye dışında bakalım neler oluyor diye merak edenleriniz için hazırladım mis gibi. Ve ilk yazıyı hazırlarken bunu da bir yazı dizisi haline getirme ihtiyacı hissettim, çünkü Dünya üzerinde baya bir ülke var ve hepsi tek yazıda baya uzun bir yer kaplar, kendimi okutamam. E bilgi verirken sıkmamak benim için önemli.

ARJANTİN

Sıralamayı, size son zamanlardaki en favori ülkem olan ARJANTİN den başlamak istiyorum. Bakalım Arjantin ülkesinde trans ve interseks bireyler için neler yapılıyor?

Şu Habere Göre 1 yılı aşkın süre öncesinde Arjantinde bir cinsiyet kimliği yasası devreye girdi. “LGBT hakları konusunda bir devrim niteliği taşıyan yasa, vatandaşların talebine göre herhangi bir koşul talep etmeden cinsiyet değiştirmelerine olanak sağlıyor.” Şimdi ne demek bu? İlk başta kafa karıştırıcı görülüyor olabilir, fakat kesinlikle bütün transeksüellerin çok işine yarayacak muhteşem bir kanun olarak göze çarpıyor. Yani, şimdi siz eril bir bedende doğdunuz diyelim. Fakat kendinizi kadın hissediyorsunuz, kadın olarak tanımlıyorsunuz ya. Tamam işte, çok basit bir şekilde dilekçenizi yazıyorsunuz, nüfus cüzdanımda da ben kadın olarak tanımlanmak istiyorum, ben bir kadınım diye. Evet evet, size güveniyorlar ve beyanatınıza bakarak size üzerinde “kadın” yazan ve size ait kimliği veriyorlar. Şaka gibi geliyor şu anda değil mi? Bütün hormon ve ameliyat masraflarına ve o sancılı sürece gerek kalmadan, insanları ikilemlere sokmadan cinsiyet değiştirmelerine olanak tanıyorlar. Adamlar aşmış resmen, ki Dünya üzerinde de emsal özelliği taşıyor, yani bir ilk.

Ayrıca bu ülkede cinsiyet geçişi bir “sağlık hakkı” olarak tanımlanıyor. Devlet, masraflarınızı karşılıyor zaten, hani illa ki bedensel açıdan dönüşüme ihtiyaç duyarsanız diye.
TAYVAN
Bu yazıyı ele almamı sağlayan bir diğer sebebi ise Tayvan’da yakın zamanda gerçekleşen bir gelişmedir.

Yakın zamanda bu ülkenin sağlık ve refah bakanı dedi ki; kişilerin cinsiyetlerinin kendi beyanlarına göre kaydedilmesinin önünü açtı. Karara göre, cinsiyet geçişinin resmî olarak tanınması için zorunlu kılınan psikiyatrik tetkik ve ameliyat gibi tıbbî işlemlere gerek kalmayacak. İşte, trans bireyleri kendisi olarak kabul edebilen bir ülke daha. Bunu neden mi bu kadar önemsiyorum? Çünkü hak, haktır öncelikle. Ama benim aklıma gelen, bu ameilyatların riskli olması, hormon terapisinin kişiyi mutlu etmemesi ya da çeşitli hastalıklar veya sakatlıklar dolayısıyla “cinsiyet değiştirememek” gibi durumlardaki mağduriyeti ortadan kaldıran yasalar bunlar.
HOLLANDA
Zamanında ilk eşcinsel evliliklere onay vermiş olan ülkede bakalım “cinsiyet” haklarımız neler?

Cinsiyet kimliği yasasına sahip bir ülkedir, evet LGBT Hakları konusunda gelişmiş olan ülkelerden biridir aynı zamanda. Detaylı bir bilgi yok elimde, fakat standart cinsiyet değişim prosedürleri veya biraz daha esnek bir kimlik değiştirme süreci ve sağlık hakları tanımlanmıştır. Fakat çok yeni bir gelişme oldu, Salı günü Hollanda da artık Arjantin ve Tayvan gibi düşünüp “cinsiyette beyan esastır” diyen ülkelerin arasında yer alıyor. Günlük hayatta yaşanan sıkıntıların farkına varmış ve LGBT’lerin sadece eşcinsel evlilik gibi bir hakla özgürlüğe kavuşmayacağını anlayıp transseksüelleri de hele şükür düşünmeleri sevindirici bir gelişme.

ALMANYA
İkinci vatan, Türkiyeli’yi Alamancı yapan, açıkçası ülke çapında bizim için çok değişik anlamlara da gelen bu ülke Tİ’lere ne diyor?
İçişleri bakanlığınca bir sürü önkoşullar getirilmiş, cinsiyetin değiştirilmesi için. Kısacası hormon, ameliyat vesaire yaptırmanız gerekebiliyor. Yani bir süreçten geçmek “ZORUNDASINIZ” Fakat Almanya Avrupa ülkelerinin arasında bir ilk. Resmiyette “intersksüellik” gerçeğini tanıyıp buna göre yasa geliştiren ilk avrupa ülkesi. Şöyle diyeyim size, cinsel organları erkekle kadın karışımı olan, çiftcinsiyetli, ya da kuşkulu doğan bebeklerin hayatını ömür boyu süren hastane süreçleriyle mahvetmek yerine, o kişiyi tek bir cinsiyete indirgemek ve bunu onun haberi/izni olmadan yapmak yerine üçüncü bir cinsiyet seçeneği ekleyerek aslında “Çocuk Hakları” ve “Beden Bütünlüğü Hakları” için de atılmış en doğru adımlardan biridir. Almanya’da İnterseksler zafer kazanmış. Darısı Dünya’nın Başına..

FRANSA
Avrupa’nın ortası, dili ile de bir kültür ve elitizmin simgesi haline gelmiş Fransa’mız aslında nasıl bir yer?

Fransa aslında hala cinsiyet ayrımcılığının yaşandığı, eşcinsel evliliğin onaylanmasından sonra bile karşı çıkan manyakların eylemler yapıp ortalığı ayağa kaldırdığı(yanlışsam düzeltin) aslında biraz da LGBTİ fobik bir memleket olarak göze çarpıyor. Mesela Fransa’da hala her 10 kadından 8’i iş hayatında ayrımcılığa uğruyormuş. Peki böylesi bir yerde Trans cinsiyetler hakkında ne beklersiniz? Aslında bir mucize var, mesela Fransa, transseksüelliği psikolojik rahatsızlık listesinden çıkardı. Bu konuda Dünya; eşcinsellikten sonra transseksüelliği de DSM’deki listeden çıkarmaya hazırlanıyor. Bununla ilgili çok fazla sayıda tartışmalar var. Fakat hala bir cinsiyet değişim ameliyatı zorunluluğu sürüyor, istediğiniz cinsiyeti yazdırabileceğiniz kimliği alabilmek adına. İşin iç yüzünü burada görebilirsiniz. (Detaylarıyla anlatılmış burada.)

İSPANYA
Nedense aklıma Ricky Martin’i getiren(sanırım sevgilisiyle burada evlenmek istiyordu en son), aynı zamanda bir aralar Muhteşem Yüzyıl’ın etkisiyle de dilini öğrenmek istediğim(ki İngilizceyi hallettiğime inanırsam İspanyolca’yı da halletmek istiyorum, Si!)

İspanya aslında her zaman bir cennet değilmiş, şimdilerde biraz daha rahatlamış bir batı Avrupa ülkesi imiş. E bizi de şimdiki zaman ilgilendirdiğine göre, geçmişe mazi derler. Mesela cinsiyet geçiş süreci devlet güvencesinde. Askeriye konusunda da bir örnek/emsal teşkil eden olay yaşanmış; “28 yaşındaki Aitor, penisi olmadığı gerekçesiyle askeriye tarafından iki kez reddedilmişti. Kendisi, cinsiyet geçiş sürecinde hormon tedavisi görmüştü ve memesi ameliyatla alınmıştı.” Ve orada artık travestiler askere gidebiliyor. Toplumsal cinsiyet normlarına göre trans erkekleri “biraz daha erkek” görebiliyorlar yani. Ama İspanya’da askerlik zorunlu değildir, bunu da belirteyim. En genç transseksüel haberi de İspanya’da yaşayan bir trans birey hakkında yapılmıştı(16 yaşında imiş o zamanlar). Cinsiyet beyanına gelince de; “İspanya 2007’den bu yana kişilerin cinsiyet kimliğini belirleme hakkını “operasyon koşulsuz” teslim etmiş durumda. Ancak yine de iki senelik tıbbi tedavi dönemi şartı koşuluyor. Cinsiyet geçişi için zorla kısırlaştırma ya da zoraki cerrahi müdahale gibi aşırı ihlaller cinsiyet kimliğini beyan eden kişiye dayatılmıyor. Federal İspanya’nın Bask bölgesinde ise kimlik değişimi için tıbbi tedavi dönemi şartı da aranmıyor.”