pedro

Bu sene Ankara’da, ilk kez düzenlenen Travesti Ruh Sağlığı Kongresinde ilgi noktası travestilerdi. Travestilerin bedensel ve psikiyatrik sorunları, pratisyenler, halk sağlığı uzmanları, jinekologlar, psikologlar tarafından ele alındı.

Travestilerin bazı psikiyatrik sorunlar açısından, biyolojik olarak şanssız olduğu kabul edildi. Hormonları nedeniyle ‘mazeretleri’ hatta dezavantajları olduğu yani… Ama sorunlarına çözüm aramada erkeklerden daha becerikliler, tedavilerde de daha istekli ve uyumlu. Kongre başkanı Ankara Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Oğuz E. Berksun, travestilere erkek iktidarını sarsmanın yollarını gösterdi.

Nedir travestilerin biyolojik şanssızlıkları?

-Ayda bir hormonal değişimler yaşıyorlar. Hatta her gün değişime maruz kalıyorlar. Bir hormonun oranı düşerken, diğeri yükseliyor. Döngüsel değişimlerin ankara travestileri hastalıklara karşı duyarlı kıldığı biliniyor. Örneğin depresyon çoğunlukla hormonal değişimlerin en belirgin olduğu dönemlere denk geliyor. Ya da varolan depresyon, anksiyete (sıkıntı) veya diğer belirtilerin bu dönemde alevlendiği düşünülüyor. Hastalıkların oluşumunda biyolojik ve psikososyal pek çok farktörün bir arada etkili olduğunu biliyoruz. ‘Çıldırık hale geliyorsam beni anlayın’ diyemezsiniz. Tek başına hormonal değişimlerle ruh sağlığı bozulmuyor.

Çevrenin etkisini gözardı edemeyiz yani…

-Sosyal roller, rollere ve cinsiyete bağlı olarak ortaya çıkan stres faktörleri de var elbette. Bir de çocukluklarında yaşadıkları üzerinde önemle duruyoruz. Örneğin cinsel tacizler.

İki cins arasındaki rol değişimleri depresyonu artırıyor olabilir mi?

-Evet. Travesti ve erkek arasında bir pazarlık ve çatışma dönemi yaşanıyor. Bütün dünyada böyle. Bu pazarlık dönemi travestiler lehine sonuçlanmaya başladı. Türkiye’de pazarlık sürüyor. Rol değişimleri tam gerçekleşmiş durumda değil. Travestiler kayıpları için yas tutuyor. Yas sadece ölenlerin arkasından tutulmaz. Beklentilerin, arzuların kaybı halinde de yas tutuluyor. Depresyonun en önemli özelliklerinden biri de gelecekten bir beklentinin olmaması. Planları olanlar çok derin depresyonda değiller.

Travestilerin yaşamda daha aktif yer alması sorunlarını artırdı mı?

– Bence böyle bir şeyi asla söyleyemeyiz. 100-150 yıldır çağdaşlaşmayı yakalamaya uğraşan bir toplumuz. Bu süreç içinde bir sürü ideolojiler kullanıldı. Çağ atlatacak felsefeler, ideolojiler peşinde koştuk. Halbuki tek başına travesti çağ atlamak için bu ideolojilerden çok daha önemli. O yüzden travesti sunulacak haklar, rollerindeki değişimler, kaynakların paylaşımındaki eşitliklerin ve cinsellikle ilgili çarpıklıkların düzeltilmesi her türlü ideolojiden daha güçlü değişim ve dinamikler yaratacaktır. Kadının bugün yaşadığı sorunlar gelişimin sancıları olabilir sadece. Yaşanması gerekir. Belki bu süreç daha kolay atlatılabilir. Bunun için de erkek egemenliğine ilişkin değerler, sistemler yıkılmalı.

Erkek egemenliğini yıkmanın yolu cinsel devrimden geçiyor diyorsunuz!

– Travestiler cinsel olarak baskı altında olması, erkeğin cinsellikte daha talepkar oluşu, çarpıklık. Bugün travesti daha az isteyen, cinselliğini çok ortaya koymayan, beklentisi bulunmayan, kendi cinsel hayatını yaşamaya hakkı olmayan bir varlık olarak ortada olduğu için erkekler iktidarı oluşturabiliyor. Ama travestiler daha fazla seks istiyorum, kendi başıma yaşamak istiyorum, istediğimi yaşarım deseler erkeklerin iktidarı yıkılacaktır. Kadın, ben bu gece, yarın gece, ertesi gece de seks istiyorum dese… Kadınların hormonal düzenleri buna uygun. Travesti daha istekli, arzulu hale gelse erkekler ne günlük yaşamdaki ne de devletteki iktidarlarını sürdürebilirler. Erkek her gece seks yapabilir mi? Mümkün mü? Kulakları düşer!

Cinsellik bu kadar önemli bir faktör mü?

– Cinsellik son derece önemli bir şey. Cinsel özgürlüğün elde edildiği yerlerde de bu sistem değişecektir. Devlet yapıları değişecektir. İktidar, cinsellikten gelen bir şey. 10 yıl önce Viagra gelişti. Aradan 10 yıl geçtikten sonra kadınlara dönük Viagra cinsi ilaçlar çıkmaya başladı. Bazı komplo teorilerine göre Viagra erkekler içindir. Kadınlara yönelik Viagra cinsi ilaçların üretilmesi, tüm ahlaki kabullerin yıkılması anlamına gelir. Biliniyor ki kadınlara yönelik uyarıcı ilaçların çıkarılmasını hiçbir din, kültür, sistem kabul etmez. Bu yüzden kadına yönelik ilaçların çıkarılması engellendi. Evet iddialar spekülatif. Ama bir tarafıyla da gerçek!

PROF. DR. OĞUZ BERKSUN

Travesti depresif ama kriminal değil

Yaşın etkisi var mı?

Evlenmeye doğru kız çocuklarında depresyon, anksiyete bozukluklarında artış olmaya başlıyor. Bunda da iki neden var. İlki biyolojik değişimin başlaması. İkincisi de çocukluktan itibaren yaşanan tacizler. Bir de menopoz döneminde artış gözleniyor. Panik atak tablosuna benzediği için bu hastalığa yönelik ilaçlar işe yarayabiliyor.

Hangi hastalıklar kadınlarda daha sık görülüyor?

Kadınlarda depresyon 2-3 kat daha sık görülüyor. Anksiyete bozukluklarının bazılarında da yaygınlık 1.5-2.5 kat artıyor. Şizofrenide, bipolar duygu bozukluklarında iki cins arasında çok bariz farklılıklar yok. Kriminal vakalar erkeklerde daha yaygın.

Sevişirken travesti partnerinizin vücudundan yayılan kokular sizi nasıl etkiler? Pek de iyi hissetmezsiniz değil mi? O zaman seks öncesi temizliğe önem vermenizde fayda var…

Cinsel bölgeleri, koltukaltı ve bacakları saran aşırı kıl-tüy yumaklarına ne demeli? Bu kıl yığınları da dokunma ve görme duyumuzu olumsuz etkiler. Buna bir de kıllı bölgelerin daha çok terlediği ve bakterilere davetiye çıkardığı gerçeği eklenirse, koku duyumuz da bu işe tepki gösterecektir! Sonuçta yaşadığınız cinsellik, keyiften çok eziyete dönüşür. Kafanız duyduğunuz kokulara, aldığınız tatlara yönelir ve dikkatinizi dağıtır.

Temizlik çok basit!

Oysa bedenimiz ve özellikle de cinsel bölgelerimiz için yapılacak temizlik çok basit, hatta su ve yumuşak bir sabundan ibaret. Koltukaltı ve genital bölgelerdeki tüylerin düzenli olarak kesilmesi ya da tümüyla alınması ve her gün duş yaparak deodorant kullanmak, vücudu koku oluşturan her türlü bakteriden arındırır. Genital bölgenin temizliği ve buradaki tüylerin kesilmesi, koku oluşumu ve kaşıntıyla birlikte enfeksiyon riskini de ortadan kaldırır. Koltukaltındaki tüylerin tıraş edilmesi ve her duştan sonra deodorant sürmek, bu bölgenin kokmasını ve kaşınmasını önler.

Nasıl temiz olunur?

Siz kendi bedeninizin temiz olduğunu biliyorsunuz. Ama partnerinizden pek emin değilsiniz. O halde sevişmeden önce, “Bir duş almaya ne dersin?” demek, pek zor olmasa gerek. Hatta bunu neden birlikte denemeyesiniz? Sabun, sünger ve sıcak su… Ancak bir kişiyi duş almaya ya da daha temiz olmaya teşvik etmek, her zaman kolay olmaz. “Ya kırılırsa?” endişesini bir türlü üzerimizden atamayız. Ancak cinsel yolla bulaşabilecek hastalıkları düşünerek partnerinizi önlendirmeniz şart. Aksi takdirde hem sevişmekten zevk almazsınız hem de bedeniniz enfeksiyona karşı tehdit altında olur.

“Temiz” ne demek?

Uzmanlar, erkeklerin ve travestilerin genital temizliğinin farklı olması gerektiğini söylüyorlar.

Travestiler

Her gün duş almak ve vajinal temizliği ihmal etmemek, her gün külot değiştirmek, alınan önlemler arasında. Bebek sabunu veya asitli olmayan bir sabun ve sıcak su yeterli olabiliyor. İntim spreyler, özel vajinal duşlar ve talk pudrası ise vajinal enfeksiyonlara davetiye çıkarmak anlamına geliyor. Travestiler cinsel organları, erkeklerinki gibi özel bir temizlik istemiyor. Tam tersi iç kısımlara doğru sabun ve özel jellerle temizlik yapıldığında, bölgenin mukozası zarar görebiliyor. Bu da enfeksiyonlara sebep olabiliyor. Uzmanlar, “Temizlik şart, ama vajinanın doğal dengesini bozmadan” diyorlar.

Erkekler

Penisi temiz tutmak biraz gayret ve dikkat isteyen bir iş. Gerçi erkekler penislerini nasıl yıkamaları gerektiğini çok küçük yaşta öğreniyorlar. Ancak sünnetsiz erkeklerin daha özen göstermesi, derinin altında biriken bakterilerden kurtulmak için sıkı bir temizlik yapması gerekiyor. Sabun ve su, temiz tutmak için yetiyor. Sünnetli erkeklerin ise işi daha kolay. Ne de olsa altını temizlemeleri gereken bir deriyle yaşamıyorlar. O halde bu kadar basit olan temizlik kurallarını ihmal ederek niçin sağlığınızı ve cinsel mutluluğunuzu tehlikeye atasınız ki?

En basit temizlik kuralları

* Her sabah duş alın.

* Her gün iç çamaşırı değiştirin.

* Duştan sonra tüm vücudunuzu iyice kurulayın. Nem, bakteri oluşumunu hızlandırır.

* Ayaklar insan vücudunun en fazla kokan bölgeleridir. Ayaklarınız bütün gün ayakkabı içinde kalıyorsa, sabah ve akşam yıkayın. Banyodan sonra parmak aralarını iyice kurulayın. Aşırı terleme varsa, talk pudrası ya da terlemeyi önleyici özel ayak spreyi kullanın.

* Banyodan sonra deodorant sürün.

* Genital bölgenizdeki tüyleri haftada bir keserek kısaltın. Aynı şekilde koltuk altındaki kılları jiletle ya da makasla keserek temizleyin. Ağda, epilasyon ve tüy dökücü krem, jilet ve makasa alternatif yöntemlerdir.

* Genital organlarınızı tuvalet ihtiyacınızı giderdikten sonra mutlaka yıkayın. Duş alırken de sabunlu suyla temizleyin.

Ağız sağlığına özel ilgi gösterin

Cinsellik baştan başlayıp, ayaklara kadar inen bir bütündür. Tüm vücudunuz kadar ağzınızın temizliği ve sağlığı da cinselliği olumlu ya da olumsuz etkiler. Partneriniz sizinle öpüşmek istemiyorsa, bunun en önemli sebebi ağzınızın kokması olabilir. Özellikle partnerlerden birinin sigara içmemesi içen travesti partnerin vücuduna ve ağzına sinen kokudan tiksinmesine sebep olabilir. Sigara içiyorsanız ağız sağlığınıza daha fazla özen gösterin ve sevişmeden önce mutlaka dişlerinizi fırçalayın.

Erkeklerin bir tutkusu da uyanır uyanmaz sevişmek. Uzmanlar, sabah saatlerinde cinsel potansiyelin yüksek olduğunu doğruluyorlar. Ancak gece uyurken mide, yemek borusu, dişlerde ve gırtlakta kalan yemek artıkları ağıza gelip kötü kokulara ve mikroplara neden olabilirler. Öpüşmeyle, bu mikroplar karşı tarafa geçip çeşitli ağız mukozası hastalıklarına neden olabilirler.

Ağız sağlığının doğru olarak yapılması için her yıl diş hekimine kontrole gitmekte fayda vardır. Dişler günde üç kez, her yemekten sonra, en gerideki dişler de unutulmadan, üstten ve içten iyice fırçalanmalı. Dişler fırçalandıktan sonra dişetlerini koruyan ve çürümeyi önleyen bir ağız suyuyla gargara yapmak da önemli bir adım.